Stosowanie różnych pozycji ciała i udogodnień pomaga utrzymać określony rodzaj ułożenia ciała i jest przeciwdziałaniem przedłużonemu uciskowi tkanek, co w efekcie powoduje:

• złagodzenie dolegliwości bólowych
• zapobieganie odleżynom, przykurczom, zapaleniu płuc
• pobudzenie reakcji ortostatycznych
• wsparcie czynności życiowych np. oddychania, krążenia, trawienia
• dobre samopoczucie chorego
• stworzenie korzystnych warunków do przeprowadzenie rehabilitacji, ćw. gimnastycznych i uruchamiania chorego
• zachęcanie do samodzielnej aktywności i kontaktów z otoczeniem

PROFESJONALNE UDOGODNIENIA

• poduszki z gąbki gumowej
• poduszki o różnych kształtach, wypełnione silikonem, żelem, wodą, powietrzem, gorczycą, wkładem poliestrowym
• materace przeciwodleżynowe dynamiczne
• krążki, wyściółki pośladkowe
• podkłady z gąbki, z tworzywa piankowego
• lejce, uchwyty, drabinki, stoliki
• worki z piaskiem służą do unieruchomienia np. pod kończyny dolne lub do wywołania ucisku
• gąbki
• kółka pod kolana lub na kark
• poduszki karkowe
• łóżko mechaniczne lub elektryczne o regulowanej wysokości

ZASADY STOSOWANE PRZY UKŁADANIU PACJENTA

1. każdorazowo przed kolejną zmianą pozycji, udogodnień, praca jednej osoby lub całego zespołu powinna być dokładnie zaplanowana
2. ułożenie musi być dostosowane do zmieniającego się stanu ogólnego chorego
3. ułożenie pacjenta, który ma trudności w samodzielnej zmianie pozycji ciała – należy zmieniać co 2- 3 godziny: powinno to być wyznaczone potrzebami chorego i stanem psychofizycznym chorego
4. udogodnienia stosowane są w celu odciążenia miejsc narażonych na ucisk
5. udogodnienia zastosowane w określonej pozycji ciała pacjenta są układane od głowy do stóp, natomiast przed zmiana pozycji są wyjmowane w stronę przeciwną od stóp w kierunku głowy
6. każde z zastosowanych udogodnień powinno być zabezpieczone okryciem ochronnym, które jest dobrze naciągnięte bez szwów i załamań od strony pacjenta
7. w ułożeniu pacjenta należy zwrócić uwagę na symetrie barków i bioder, prawidłowe ułożenie głowy, ułożenie stóp
8. nie wolno dopuścić do powstania patologicznych pozycji oraz wynikających z tego zniekształceń i powikłań tj. odleżyn, przykurczy, kurczy mięśni, zaników mięśniowych, zapalenia płuc, zapalenia żył, opadanie stóp

POZYCJE UŁOŻENIOWE ZAPOBIEGAJĄCE PRZYKURCZOM I DEFORMACJOM

1. Leżenie na brzuchu – jest dobrą pozycją, gdy cierpisz na przykurcze mięśni zginających biodra i kolana. Pozwól swoim mięśniom rozluźnić się w tej pozycji przez kilka minut.
   
2. Leżenie na plecach – jeżeli twoje kolana mają skłonność do skręcania się do środka, spróbuj umieścić między nimi poduszkę lub zwinięty ręcznik. Pozwól mięśniom przyzwyczaić się i rozluźnić w tej pozycji przez kilka minut. Powinno unikać się podkładania poduszek pod kolana – wzmacniają one tylko zgięcie kolana.
   
3. Leżenie na boku – dobre, gdy twoje biodra i kolana mają skłonność do przykurczów prostowników. Leżąc na boku zegnij kolano górnej nogi, wyprostuj zaś nogę dolną. Możesz także umieścić poduszkę między nogami.
   
4. Jeżeli twoje biodra lub kolana przyjmują „żabią” pozycję spowodowaną przykurczami, wypróbuj pozycję na wznak. Kolana powinny być skierowane w górę.
   
5. Jeżeli twoje stopy opadają w dół, możesz spróbować umieścić stopy z palcami skierowanymi do góry. Najłatwiej to zrobić przez oparcie nóg na wyściełanym podnóżku.
   
6. Jeżeli twoje łokcie mają tendencję do zginania, a ramiona przylegają do tułowia, spróbuj w pozycji, jak na rysunku, wyciągnąć ręce wzdłuż tułowia, wkładając poduszki między ramiona, a tułów.
   

PODSTAWOWE UŁOŻENIA CHOREGO PO UDARZE MÓZGOWYM:

Troskliwa pielęgnacja chorego ma znaczny wpływ na dalszy przebieg rehabilitacji. W zakres czynności osoby opiekującej się chorym, poza zwykłymi obowiązkami, jak dbałość o czystość ciała chorego, drożność dróg oddechowych czy sztuczne karmienie i uregulowanie stolca, wchodzi również troska o prawidłowe ułożenie chorego zapobiegające odleżynom i przykurczom oraz zapaleniu płuc (obracanie chorego co 2 3 h z uwzględnieniem ułożenia na plecach, na „zdrowym” i na „chorym” boku.

1. ułożenie na plecach: kończyna górna w odwiedzeniu i nadgarstek w hiperekstenzji, kończyna dolna wyprostowana, stopy podparte
   
2. ułożenie na zdrowym boku
   
3. ułożenie na chorym boku
   
4. ułożenie na brzuchu
   

Źródło:

http://rehabilitacjamedyczna.katowice.pl/category/rehabilitacja-neurologiczna/

http://asystentaga.blogspot.com/2015/06/pozycje-uozeniowe-pacjenta.html

http://idn.org.pl/gdansk/ptsr/ruch_asm/spastyc1.htm

Opracował: mgr Paweł Szczerbowski